grècia: arts de viure.

6 de setembre de 2008 a 10 o 27.

Pas escotar lei consèus deis autres. Èstre se. Vaquí çò qu’aprene en Grècia. A mon atge faudriá èstre mens influènciable. Es la dòna dau Pèu gris que me mostrèt lo camin. S’ère demorat lo dròlle suau que siáu totjorn estat, ben ensinhat, ben coma cau, sariáu encara a Vattera Beach ambe lei Gorgonas, passariáu de longassas jornadas a l’ombra de l’ostau dei Vièlhs de Drota per crenta de geinar pas vò de decebre. De decebre J e F ambe quau m’ère engatjat, de pas rompre lo contracte qu’aviáu signat en França ambe la pension de familha… non… gausariáu pas partir. Anem. Fai tirar Tam. En rota per ton aventura borgesa que pren de proporcion d’aventurier a l’Indiana Jones. Que podriás te negar dins un veire d’aiga de Tricastin.

Mete de temps per vos parlar de Melindà. Perque es un pauc malaisat de descriéure un bonur ansin. Lo bonur veniá pas d’una apparéncia bling bling que fariá gaudir la majoritat dei Francés. Lo bonur veniá que lei gents d’enlai vivián de ren. Lo promier contacte fuguèt l’imatge dau luòc. Imaginatz, una mena d’auberga, bastida forra-borra coma un ostau d’Andriéu Franquin dins una forest de Palombia. De tudèus sorton dei parets coma de grandeis aurilhas de marcian. Lo darnier estanci es pas acabat e sentes ben que s’acabarà quora s’acabarà. Quora lo proprietari aurà lo temps. Vò l’enveja. E de coloquintas de totei lei colors, balin-balan, dançan au vent acrocadas ai palhassas dei teulissas de canèus que fan la terrassa dau restaurant. Quauquei tocas de blu graulenc sus lei bastissas a la cauç te rampelan que siás pròche de la mar. Aquela mar que pòs pas oblidar. Aquela mar ai tres blus de Mitilena. Coma diriás una mofa ai tres chocolats. Tres blus. Tres blus de Mitilena. Gromandisa dei gromandisas.

Lo segond contacte urós fuguèt lo gost. Lo gost dei tautenas grasilhadas ambe una lesca de lemon e una sietassa de frigidas ostau. E lo tresenc bonur es una mescladissa de sensacions : lei colors fòrtas, l’ausida en estereò de la mar egèia, lo gost prononciat e salat dau manjar. Leis enfants que jògan au mitan dei quauquei visitaires a l’ora dau penequet. Au mitan dei taulas. Ambe lo paire que leis assaga en risènt fòrt sensa s’avisar dei dos ò tres pratiquas que manjan a tres oras de la tantossada.

Es l’Art de l’enfança. La personalitat de la chatona te pertoca. Maria, la mai pichòta, pòrta lo nom de la grand. Eritatge miegterran. E aquò dona lo nom de l’aubèrga: Maria. Maria Taberna. Maria. Maria es a evoluir au mitan d’una chormeta de drollets que capitan pas de faire la lei. Se vei. Se compren. A l’imatge de la maire. A l’imatge de la grand. Que devon existir dins la familha gregala dominada per la lassivitat violenta dau mascle. La pichòta parla fòrt. Parla ambe lei dets, lei braç, gerís. Coma una Mafaldà autoritària. Pas besonh de comprene la lenga d’Homère per se faire entendre. Ambe son pèu lòng, tant lòng coma sa fòrça de chatona assegurada, adoba, alestís lei jòcs, discutís l’ora dau penequet, dau repais, dei lagremas e dau rire. Lei cosins, lo fraire que l’environan an pas mòt de dire. Es la reina de l’enfança gregala.

Coma siáu torista. Siáu a idealizar. Me dise que l’enfant gregau es pas l’enfant rei europenc. Es pas lo capriciós a la Nintendò. Es pas lo rebecaire qu’a tot vist e tot viscut. Es pas lo subreactiu. Lo fadat. Lo que t’escupís sus lei pès e que manja gras perque vòu manjar gras e que sa maire saup pas dire de non a sei capricis. Que fa paur a sa maire. A son paire. A son ensinhaire. E qu’en causa d’una separacion violènta e egoista pòu tot faire. A l’ostau de son paire. A l’ostau de sa maire. Dins la classa de son mèstre. Que parla coma parla la television. Que saup finala un fum de causas e qu’as pas plus ren de li aprene. Levat de caler, benlèu. Es pas la caricatura de l’enfança que la mondialializacion nos vòu donar. Non. Leis egoismes, lei capricis, n’i a aquí segur. Mai tot es apasimat per lo bruch de la mar. Lo matin, Maria pren sa planca per caressar leis ersas. Leis dròlles prenon de plancas per caressar leis ersas. Es l’ora de cabussar dau pontet que perlonga la bastissa coma una pasta de pofre. Maria cabussa dins son canard en plastic. Lei dròlles cabussan dins sei canards en plastic. Maria bastís un amfiteatre ambe lei codolets de la platja. Lei dròlles son d’esclaus bastissors. Coma totei leis enfants dau mond, son de fedas de Panurge, ambe lo/la dominant(a) e lei dominats. Lo mai pichòt a de mau seguir. Es una boleta que sòrt de l’uòu e leis autres lei mòstran dau det lo camin de l’ostau quora oblida, dins la precipitacion dau matin e dins l’estrambòrd dau jòc e d’un emplec dau temps cargat, de cargar sei bralhas de banh. Lo chichibèli a l’er. La planca sota lei braç, tornarà quaquei minutas mai tard, lei bralhas a l’envers.

I a Maria la maire. Una polida blonda, a la coa de chivau, que s’asseta a costat de tu. E que te parla dins un anglés a la turca de que vòls manjar. Demandas que que siága. Crida a sa maire lo que que siága : « mamà ! mamà ! » Maria la grand es dins la cosina (anave dire la colissa). Verifica se i a un que que siága. Brama quauqua ren d’incomprensible. Que sembla a un non. Que sembla qu’as demandat la luna. Sembla que rena perque brama fòrt per se faire ausir. E pasmens manjas çò qu’as demandat. Maria la maire es una modèrna. Es minçorleta e sei joielariá acompanhan son rire blanc e simple. Lo telefonet a portada de man, amb un lacet bling bling pampalhetas per lo pas perdre. E l’olor fòrta e propreta d’un perfum parisenc. Fa de galejadas. Es de dos monds. Es çò que fa sa pregonda riquèssa.

Aquí siam ben. Lei femnas son fòrtas. Lei femnas son polidas. Vese Maria la mameta totei lei matins sus lo pontin. Leva lei pofres que banhan dempuei la nuech de la velha dins de sacs de plastic. Tresaurs de la pesca. Presents deis òmes pescaires. Solelhada. La mameta delicata, lei cambas glabras, la faudau remontat en nos, bacela lei pofres sus l’empont en plancas. Costela cada pasta. Puei en equilibri, monta sus la paret du restaurant en plen èr, e sus sei puntas de dançairas fa secar sei pofres escartelats sus un fiu de linge.

Son vièlh òme, a l’ombra dau restaurant, la bada encara secretament sus sa cadiera. Solet au mitan de la sala. Sembla mòrt en dedins. Ela, passa davant. Es encara viva. E maugrat son existéncia corporala l’a ja oblibat. De còps que i a, dins l’espandida de l’espaci de taulas e de cadieras, passa davant aquela treva sensa l’agachar. L’amor es mòrt. Se sent. Dau parèu demòra un retrach de joinessa en negre e blanc dins la cosina. Jaunit per lo temps (pas per l’òli que lo fornèu es environat proprament per de papier jornau, au sòu coma sus lei parets). Un sordat e una polida gregaus fòrts dins sei vint ans.

Lo 20 d'agost de 2013. 15 o 41.

 Un viatge novèu sus Mitilena. Fa cinc ans ara que li vau. Me remente dins leis ans passats de la fisança que me faguèron leis estajants pauc-a-cha-pauc. Ansin, una annada me convidèron a una procession ortodoxa esconduda. Eleni (en fach se ditz pas Maria, m'enganère sus lei pichons noms) me fa una mapa. Mai coma comprene pas lo gregau sus lei panèus, que lei camins son pas dessenhats, me perde dins lei pinèdas e lei camps d'oliviers. Enfin vos fau part d'aquela mapa (qu'es un tresaur per ieu) e me diretz çò que comprenètz...

 Lo plan es dessenhat a l'esquina d'una factura de mon estanquet preferit...