lei lengas regionalas, passaport per una societat plurilenga

Siéu anat au colloqui de la Flarep amé Mela a Sant-Africa. Era ben. M'agrada de veire e de rescontrar tant de militants. Ai retrobat un fum de monde dau mitan professionau occitan e amistados (lei dos son sovents ligats). Bilanç dei dos jorns: M'agrada d'ausir mon cantaire preferit me traitar de Zombia quora dance dins la faussa de son concèrt. M'agrada de veire mon anciana patrona me traitar de penible sus una nota de servici qu'a oblidada a l'entrada dau colloqui. M'agradan lei colloquis occitans perque nos donan l'escansença d'un combat collectiu e non egocentrist.

25, 26, 27 octobre: « Les langues régionales à l'école publique: passeport pour une société plurilingue » à Saint Affrique (Aveyron) et Mende (Lozère). Organisé par la Fédération des Langues Régionales dans l'Enseignement Public (F.L.A.R.E.P), ce colloque rassemblera des représentants institutionnels et associatifs, des enseignants et des parents d'élèves venus de toute la France. La préparation 2008 est assurée par la Fédération des Enseignants de Langue et Culture d'Oc (FELCO). Vous trouverez le programme du colloque sur le site http://creo-mp.totenoc.org/colloqui.html. L'ouverture a lieu le samedi 25 octobre à Saint Affrique. A l'heure où les langues régionales de France ont fait leur entrée dans la Constitution, vous comprendrez l'intérêt de ce colloque qui entend mettre en avant les apports éducatifs des différentes langues régionales du territoire et notamment leur contribution au développement des capacités linguistiques des jeunes Français.

Lei fuocs de la varietat

Fellini, Masina

Per Federico Fellini e Alberto Lattuada. Es lo promier filme dau joine Federico. Ajudat per un autre realizator italian. La debuta d'un obra ai trachs neo-realistes sus la miséria dau monde de l'espectacle. Lei bonus dau dvd fan lume sus un cinemà encara trentalhant. Fellini laissarà lo neo-realisme puèi per faire lo cinèma de sei somis e de sei pantais. L'istoria simpleta es lo retrach de Checco (Peppino de Filippo), un cap de chorma tiatrala, lo calinhaira de la paura Melinà (Giulietta Masina), amoros d'una dançarela (Carla Del Poggio) dins una Italia deis annadas 30. Per ela e per amor laissarà tombar sa chorma originala per crear un espectacle amé de gitaires de cotèus dangeiros e de cagolas ai grandeis plumas. Malastrosament, au moment de jogar l'estèla, Liliana laissarà lo paure Checco per una chorma mai rica. Fracàs financiers e artistics. De grands moments de comèdia e la caricatura feliniana poncheja de cops que li a (aconselhe la scèna dau repais). Lei bonus dau dvd nos permeton de comprene aquèste promier filme. Gibèrt Salachàs, critica de cinèma, nos explica coma Fellini passarà de la caricatura, de la premsa umoristica e dau conte au cinèma. Lo trabalh dau dessenh de Fellini es espantant. L'aviéu jà descubert per un libre qu'avié escrich amé Ugo Pratt. Bela esmoguda quora vesèm l'escenariste Tullio Pinelli qu'explica la genèsi dau trabalh d'escritura d'un filme amé lo grand mèstre. Un interest culturau. Pasmens, l'ensems demora una curiositat.

• Titre original : Luci del varietà
• Realizacion : Alberto Lattuada et Federico Fellini
• Subjècte : Federico Fellini
• Escenario :Federico Fellini, Alberto Lattuada, Tullio Pinelli et Ennio Flaiano
• Foto : Otello Martelli
• Descors : Ado Buzzi
• Musica : Felice Lattuada
• Montatge : Mario Bonotti
• Produccion : Capitolium Film
• Sortie : 6 de decembre de 1950
• Negre e blanc
  
• Durada : 90 minutas

Distribucion

• Peppino de Filippo : Checco Dalmonte
• Carla Del Poggio : Liliana
• Giulietta Masina : Melina Amour
• John Kitzmiller : Johnny
• Folco Lulli : Adelmo conti
• Carlo Romano : La Rosa
• Dante Maggio : Remo
• Giulio Cali : Edison Wil

Dvd: Federico Fellini e Alberto Lattuada, Les Feux du Music-Hall, Les Films de Ma vie, França 2006. Gramaci a l'E... que me prestèt aquèste objècte polit.

Elen Scott e Francés Truffaut: un cacalàs en fotografia

Dins una boquinarié ai trobat l'edicion originala de mon libre culte, ara agotat: La correspondéncia de Francés Truffaut (Paris, Hatier, 1988). N'aviéu jà parlat aqui. S'agis de seguir lei letras originalas du pichot Francés fins a sa mort tragica (fins au viratge dau darnier cap d'obra Vivament Dimenche). Dins l'edicion originala de l'epoca se troba una bela fotografia d'Elen Scott e Francés Truffaut. Per rampèu, Elen Scott es aquela que va ajudar lo realizator d'entreprene un obratge essenciau de l'istoria dau cinèma e de seis estudis: Leis entrevistas Hitchcock-Truffaut. Arquius. Seguissèm lei letras. Ela en America, èu demorat en França. Ela per prene lenga amé l'inventor dau trhiller american, puèi revirar sei dires e per, fin finala, adobar lo rescontre. Eu per l'escritura, la precision e lo revolum pivelant de l'analisi dau cinèma. Un anar venir entre cinèma francés e cinèma american. Per abolir lei frontièras dins lo meteis art. Long escambi espitolari que se perlongarà fins a la realizacion tissosa de l'obratge e meme mai. Pauc-a-cha-pauc la dona va venir la vertadièra confidenta de l'enfant sauvatge.

Sus la foto m'agrada de veire Truffaut amé aquela granda mamà blanca de la rauba florida. Cliché negre e blanc. Francés ten la dona per leis espatlats. Levat son pèu grisat, aquèu me fai pensar a un drollet. Sembla que se quilha sus la puncha dei pès per la posquer despassar o li faire una genta farcejada dins l'esquina (li a-ti escondut un peis d'abriu?). E maugrat una granda vena de vielhum (o es-ti jà la malautié?) que trauca sa cara, l'artista garda un èr malicios e coquinàs. E lo serios de sa camisa blanca, ben coma cau dins sei bralhas drechas paralèlas a sa cravata au plec perpendiculari e dessenhat, empacha pas la complicitat. Lo fotograf volié surament faire un imatge officiau dau parèu. Lo demai es ben serios. Se vei au fons negre sens reliu. Lo cadratge es estrict, en plan american. Tot es organizat per imortalizar l'afaire. Coma per una fotomaton de carta d'identitat. O, mielhs per una pausa de maridatge. Mai non. Tot aquel adobament es desvariat per un cacalàs inesperat. Siam dins un moment furtiu de la vida que sola la fotografia pou agantar. Alara tot es plissat sus aquel imatge. Tot es plissat per lo rire: Lei regas de la camisa desbandadas per lo moviment e lei brandadis, lei trachs tirats dau sonrire de la mameta, son doble menton bombissènt ben dessenhat en ovala, lei faussetas dei doas bocas, leis uelhs en accents circonflèx que se podon pas dubrir, tot ris. Lei patas d'aucas sus lo recanton dei quatre gautas. E leis orizontalas dei dos fronts. Se vei lo liame umoristic d'una amistat ome-femna.

En fach, aqui avèm lo retrach dau bonur. Aquela foto es lo rire personificat. Son a cacalassar que se pou pas dire. La rauba de la secretaria es una d'aquelei darnièrei raubas que cargan lei reires-grands d'aujornd'uèi. E aquel uniform, lo carga drecha, nuturala e fièra. D'aise coma tota americana que se trufa de l'aparéncia.

Mai Maire-Enfant? O Enfant-Maire? Responsa: Elen Scott es una Enfanta-Enfant. L'enfantum d'aquela mamia Novà es pas luènh. Lei dents dau bonur, ben escartadas sus lo davans me fan pensar que la fureta vai passar. E que la coquineta, dins son sonrire l'espèra coma lo mèssi.

En fach, tot ço que sembla desseparar lei dos èstres (èu es drech coma una i sotalinhada per la regdor de sei vestits, ela es tota redonda e ovala, environada per una cadena en aur que s'escampa a l'entorn de son pitre generos, e lo cèucle de sei bericles que fan coma un vira-vira bat lo rampèu), tot ço que sembla lei divisir (la fotografia es trencada en doas parts egalas, paralèlas e geometricas) lei recampa. Finala cu es lo paire? Cu es l'enfant? Cu es la maire? Cus es la chata? Lo mari ? L'esposa? L'amic? L'amiga? Lo fraire? La sorre? Lo realizator? La secretària? Es una vertadièra partida de coco-babau que se presenta a nos. Leis identitats se multiplican e s'escondon a l'encop. E dire que pensam que lo papà de Doisnel èra orfanèu...

Finala, sus lo negre e blanc e lo papier cartonat d'aquèu libre bèu es un moment de l'arma que transpareis. Malastrosament l'efiech sarà pas parier sus lo net. E de tota mena, la foto, curiosament, demora inedicha sus la telaranha. E me dise qu'es mielhs ansin. Un libre jaunit vau sempre de l'aur. E la vostra imaginacion e la vostra interpretacion d'aquela bilheta es la melhora dei causas que li posca arribar.

ficha cinèma: L'Atge d'Ome

Fau-ti se rasar lo chichibèli? That's the question of the french cinèma.

L'Atge d'ome... ara o pas jamai - L'âge d'homme, maintenant ou jamais.

Pichot filme francés. Bona comedia. De morcèus d'antologia. Parisenc pamens... Mai que pausa lei questions vertadieras de l'ome dins son parèu. Una questioneta qu'agradarà a Mela: fau-ti se rasar lei pèus dau chichibèli quora siatz fachs omes? Es-ti la moda per vos, donas? Dequé mena de plus vo de mens? Duris podrié vos portar la responsa. Avans de faire l'amor amé una inconeguda se cerca un parèu de cisèus dins lo cagador e se fa - ço ditz la damisèla - una copa (qu'es pas santa...) MDR. M'enfin de bonei soscadissas sus lei trentenaris e l'amor. Après vos dirai qu'es un univers que sembla un pauc ai cançons de DELERM. I a de causas ben vistas: fau-ti lofar au liech après un an de relacion? Se que non... Quora podèm acomençar? Quora podèm dormir amé lo pijamà poirrit? Lei caucetas? Lo camisot deis annadas 80? Se faire brandar, Ramond, es-ti trompar? Finalament... Me dise qu'es pas un grand filme. Mai lei questions son filosoficas.

Realizator:
Raphael Fejtö
Actors:
Samuèu
Romain Duris
Tinà:
Aïssa Maïga
Jordi:
Clément Sibony
Mounir:
Rachid Djaïdani
Vittorio

Tarubi
Chata pantaiada:
Maria Jurado
Chata de la boita:
Irina Solano
Adimir:
Nader Boussandel
fruchier:
Olivier Till
menaire:
Philippe Gaudry
menaire de taxi
Farid Chenoun
Olivia Bonamy
Isaac Sharry

Productor
Yves Marmion
Activitats societats:
Exportation/Distribution internationale

UGC International, França,
Produccion:

UGC YM
, France

France 2 Cinéma
, France

Escenariste:
Raphael Fejtö
Dialoguiste:
Raphael Fejtö


Director de la fotografia:
Mathias Raaflaub
1er ajuda realizator:
Dominique Delany
Compositor:
Tal Haddad
Mathieu Aschehoug
Montaira:
Mathilde Bertrandy
Mesclatge:
Christian Fontaine
Director artistic:
Véronique July
Cap decorator:
Samuel Deshors
Vestits:
Charlotte Toscan du Plantier
Ingeniaire dau son:
Cyril Moisson
Directritz dau casting
Sylvie Peyrucq
Escripta:
Lucie Truffaut

occitania a pe

(c)paca.ffrandonnee.fr

http://www.chambradoc.it/Occitania_a_Pe.page

una granda e bela marcha. Lo siti (coma la letra que mandan per mèl) es constituit amé d'articles de tria, de sensibilitat, de sapiéncia... Es unenc. Cada marchaire nos parla de son aventura. E nos encoratja de defendre ben e mielhs la nostra lenga, la nostra moda, la nostro modo. Occitans d'Italia, gramaci ! Podètz pas saupre coma podètz nos donar de vam quora vos rescontram e vos legissèm (vos aviéu rescontrats ai fèstas de Rodés). Longa mai per l'estrambord!

Jan Pau verdier canta Ferre en Occitan...

... e es una capitada!