corto maltesse, literatura dessenhada

Mon amiga Lalla Hawa me crompèt per Nové un libre d'art. Es Corto Maltese, literatura dessenhada. Fa partida d'aquestei libres que podriam qualificar de "libres bèus". Ilustracions sus papier glaçat, mescladissa de color e de negre e blanc. Lei tèxtes son d'entrevistas (es un recampament) entre Ugo Pratt e dos italians pivelats per lo mèstre: Vincenzo Mollica e Patrizia Zanotti. Lei discutidas fan ressons ais imatges en regard. E es força ben fach. Cada bofiga es lo rebat de l'entrevista. Coma una citacion literaria. La promièra citacion dessenhada es famosa: "A dequé penses Corto?/ - A Artus Rimbaud, un poèta francés. E pendènt aquestei moments, pense a pas ren d'autre."

Ugo Pratt es lo contaire de sa vida. Coneis un fum de legèndas e de dialectes dau monde . Monde qu'a traucat coma son eroï ( a la diferéncia d'Hergé que se documentava força en demorant sus plaça) . Fau l'escotar parlar, Hugo Pratt. Fau l'escotar descriéure aquela clau misteriosa penjada a la paret de son ostau qu'es l'esquichum de l'istoria de tota la familha Pratt (Anglatèrra, França, Italia) . Son rescontre amé un faus indian que rauba lei torristes americans. Son embarrament en co d'un pople d'indigènes pendènt una setmana e son mejan de se ne sortir en fasènt de dessenhs. Son biais de viatjar amé una soleta maleta clafida de papier e de gredons. D'anar pas a l'ostalaria mai de logar en co de l'estajant per se bastir una familha dins cada pais. L'autor a una vida tan rica coma son eroï. E es un plaser de l'ausir contar. Sa vida es un roman fulheton. Una fotografia d'Elisabetta Catalano lo monstra a travèrs d'una veirina. Corto se subrepausa sus la cara d'Ugo. La semblança es pivelanta.

Pratt refusèt, pendènt la genèsi de son obra tota, lo terme de "fumetto" qu'en italian vou dire "Bande dessinée". Era trop popular per èu. Li agradava mielhs d'emplegar l'expression francésa "bande dessinée". Son obra èra de la literatura. Co qu'afortis lo titol dau libre: Corto Maltese, literatura dessenhada.

Mollica e Zanotti, Hugo Pratt littérature dessinée, Casterman, 2006 (per l'edicion en francés).

PS: Es pas d'asard se Pratt se faguèt de longa publicar per Casterman en França. Fau se remembrar que l'ostau d'edicion dins lei annadas 80 creèt lo fabulos mensuau "A Suivre..." ("de seguir", en lenga d'Oc) qu'es lo rèire dau roman grafic. La Bd se limita pas plus au nombre de paginas (de 48 a 62) impausat per l'edicion. Mai pren tota sa libertat. Coma en literatura, lo creator es au centre de son obra, sensa limitas. A Suivre nos faguèt descubrir Tardi, per exemple.