dilluns, 2 de juliol del 2018

La Ròca dei Gabians 2


Capítol un

Lo pichon malaut

En 1854, vèrs lo mitan d’abriu, s’arrèstava a l’intrada dau pòrt la veitureta que fa lo servici entre Gueranda e Poliguen. Promier, ne’n davalèt una chatoneta, segond un drollet que recebèt dins sei braç, tresen la serviciala que l’acompanhava. Palle ; maigre e s’estransinant, aviá pas que cinc ans lo drollet mai ne’n teniá mai de sièis. Fasiá sa crotz la chatoneta ; l’èr de tristum espandit sus son caratge doç ne’n disiá mai que non pas la color de sei vestits. Lei malas que lo veiturier cargava sus lo cai mostravan pron que veniá pas a Poliguen per i passar sonque que quauqueis oras. D’efiech a pron pena arribada s’ocupèt sensa relambi a cercar un logament que li agradèt per un sejorn de quauquei mes. Èra pas tissosa : dos membres, aquò bastava ; pron qu’aqueu onte restariá ambe son fiu fuguèsse espandit, aerat, solelhat, dubèrt sus la mar. Trobèt aisidament çò que cercava e s’installèt, tot d’una, en cò de bònei gents, dins l’ostau d’una familha de pescadors.
La cambra onte restava en dessús dau planpè ; e mai recampant totei lei condicions vougudas, èra,  va podèm creire, un jaç modèste. Lo faguèt lèu a son gost. An lo nas per l’adobament, lei femnas, e sabon, coma leis aucèus, se faire un nis polidet amb un pauc de crin, de mofa e de peu foletin. Aviá environat de sei cortinas blancas e frescas lo liech onte son fiu dormissiá pròche d’ela, pausat de cortinas de Pèrsa a cada fenèstra, gitat sus lo malon un palhet de jonc, cubèrt d’una de sei ponchas, coma un tapís, la taulassa grossièra onte recaptava sei libres dessús, sei cofrets, sei boitas d’obratge e totei leis objèctes d’àbits.
 Ja lei cauquilhas e leis augas de mar, lei codolets redondets e venats de negre ò de ròse qu’aviá recampats sus la grava, lei promièrei flors de la prima qu’aviá culhidas lòng de la còsta ò dins lei asclas dei rocàs, moblavan lei tauletas rusticas d’un pòst improvisat.
Èra reglada son existéncia, èran prèsas seis abituds. Passava quasi totei sei jornadas a la fresquièra ambe lo Marquonet que menava de lònga amb ela e qu’acostumava pauc-a-cha-pauc a la bronzidura, ai fòrts ventolets, ais espocs de l’èrsa, ai raissas tèbas dau cèu. Faliá ben un temps gròs per la téner au logís. La màger part dau temps, a la peissonariá, s’anava assetar dins una dei calancas dau maratge, e, mentre que lo pichoneton, tant delicat, tant freule, tant feblòt, s’aventurava sus leis estèus, ela brodava ò fasiá de la taspissariá, sensa lo perdre de vista un momenet e tot en l’excitant de sa votz. Quora ne’n podiá pas plus lo pichon e que semblava dire seba, s’arborava l’envolopava dins son entier dins una poncha ò dins una manta, lo cochava sus la sabla caufada per lo solèu, e, li fasènt un cabeç de son pitre lo breçava, l’endormissiá sus son còr. Mai d’un còp la vegueriam tornar au vilatge ambe son doç fais dins sei braç. La nuech venguda, acomodava d’esperela lo liech, e restava au cabeç de son miston, fins a çò que cluquèsse sei parpèlas. Partènt d’aquí, s’aparteniá. Assetada davant sa taula, se metiá a escriure, e, durant d’oradas corrissiá sus lo papier e sensa relambi la pluma sus lo papier. Regolava ansin, dins una confidéncia muda, sei crenhenças, seis espèrs, e lo tendrum que son arma n’èra clafida.
Vaquí coma èra lo biais de viure de Na Enric au Poliguen. Leis estajants dau pòrt sabián pron de son astrada çò que ne’n vesián ; desiravan gaire ne’n saupre mai : son pas curiós lei gents que trabalhan. Pasmens, me va fau dire lèu, que i aviá ges de mistèri dins la vida d’aquela chatoneta d’aquí : una vida tant escrèta aviá ren d’escondre. (de seguir...)