Qué colèra dins lei vers de Cecila Chapduelh. Negra colèra
que descriu l’arma e lo còrs d’una veritat crusa e nusa. Dins A Chara o Crotz , son promier recuelh, la
poetessa utiliza la paleta de sa dobla cultura per maumenar leis òmes dins un sègle regde de sentiments.
Aqueu còrs que maumena, ela, lo tòrna objècte, lo compara a la pasta dau
pan: « A prestir : Ses pestor/ Tas mans me fan/ Sus mon còrs/ Terren de
juec/ Saborós per l’amor/ De sas milantas possibilitats/ Un pauc mai que sus lo
teu, benleu/ De ton còrs d’òme/ Alaidonc me laisse/ Fai-me femna/ Fai
me. » Se fau pas enganar. Sarà lo
solet poèma que descriurà la somission erotica de la femna. Au contrari, la Poderosa jòga de l’òme,
desvira d’un biais carnavalenc son rapòrt an eu, e – çò inedich – dins una
libertat bèla, se permet de criticar lei jòcs porcassiers e identitaris de la
virilitat : « ne’n pòde pas mau, ‘nirai pas/ Lo tambor batant far la
guerra, / Niflar ni escupir per terra/ O l’entrechamba me gratar. » Resquilha
dins la peu de son aimat : « E de chadieras n’es gran/ Si per bonur
me convidas taulejar/ De chada part, mas dos bancs/ Entre l-i podrem
franchament coidejar ».
Percors iniciatic. Femna somesa per lo jòc dau desir ven
revòuta. Mestria de la prosodia classica, lo sonet respond ai fondamentaus occitans : lo calinhaire
ven « galant », lei pagans remandan a una passat sensuau mai rugós.
Segura de sei referéncias, Cecila Chapduelh se permet una incredibla parodia de
Ronsard: « Quand serai plan vielha serai ». Ont es irresistible lo
darnier tercet: « E, si coma tot lo monde me fau vieilhir,/ Zo voudriáu
ben coma qu’un me saubriá ofrir/ Una brava jarba de racina sauvatja ». Escoba
lei clichés romantics per ne’n faire una amassada de detalhs triviaus. Lei questionaments a la desirança, a l’amor
(que son pas ligats, per sa volontat) tròban respònsa en cò de Louisa Paulin e
Beatritz de Dia.
Lo rire negre, crudèu e contemporanèu bota lo vielhum en abim
dins de boitas estrechas estrechas. Es dolorós, sincèr, pragamatic, ironic. Anar-venir
entre l’amor cortés e l’amor escalabrós mai embarrat.
S’esfuma puei lo rire. Dins lo laboratòri crudèu onte lei
feblesas masclas son cramadas a viu, la femna nafrada leva la masca :
ansin se pòu evocar lo patiment de l’amor perdut. Dins lo desenlument dei còrs
non desirables e sensa desirs. Aquò marca una polida maduresa dins aqueu
promier caminament viscut sus la carta dau tendre. Caminament mestrejat mai
onte se semena la ràbia, coma de calhaus.
Matieu Poitavin.
Cecila Chapduelh, A Chara o Crotz, Lo Chamin de Sent
Jaume, 2015.
Aquel article es estat escrich per Aquò d'Aqui. Sarà segurament publicat lèu.
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada