dijous, 28 d’agost del 2008

grècia: Una familha a Drota


Good Bye Vatera Beach. Coma faliá laissar l’ostalariá a toristas ais anglèsas e ai pichòts alemands que s’escampavan de codolets a travers leis matelas de la platja privada (privada d’educacion coma dins totei lei país civilizats), cerquère un endrech tipic onte lo temps, lei contrenchas e leis obligacions aurián pas son mòt de dire. Un endrech tanben que semblariá pas au Bocanet.
França. Avans ma parténcia, es l’amic J e sa femna F que dins son maset de la vila d’Agradà e dins son òrt surbrebèu que m’aconselhèron de retrobar una familha per escapar au torisme. Coma totei meis amics son a me rondelejar. E vòlon de ieu lo bonur qu’an viscut. Me contèron un rescòntre mai que bèu : A passat-temps, a Drota – entre Plomari e Vatera – èran venguts per se pausar amé la pichòta J. Coma ieu, avian logat una veitureta e virat sus lei rotas sens quitram de l’iscla, vertadièras tapa-quiéus que semblavan a mon Camin d’Aigas. Es a l'asard que trobèron Drota per i plantar cavilha un vintenat de jorns.
J me contèt son paradis. Coma lo matin dins la familha de Drota anava pescar amé mascas e tubà. Coma passava son temps amé F d’i legir. De participar ais olivadas dau matin. Dei presents recebuts. De l’òli ofèrt e que fuguèt trobat a la frontièra. Cò que fasiá tanben lo plaser de J es que lei gents de l’endrech que parlavan pas un mòt de francés vò d’aquel esperantò anglés que fa lo bonur dei viatjaires perduts, es qu’ èran galejaires coma tot pòple dau solèu. Atissavan mon J en li dire « La Sardina ». A la fin de son periple fuguèt son escais. Perque dins la mar Egèia pescava pas que de peis grands coma de Chickens Mac Nuggets. La Sardina ! Peis universau. Dèu se dire coma aquò en totei lei lengas, La Sardina.
Après lo bòns repais dins lo maset agradenc (muges grasilhats, tzatziki, merlusca en carpaccio per un avans gost a mon futur viatge), F e J me demandèron de causas precisas. Ma mission, se l’aceptave, èra de trobar l’endrech de paradis, de donar una boita de bònas au parèu grec amé una fotò d’elei per s’identificar e se reconeisser. Me balhèron tanben una letra en anglés universau per se rementar a son bòn sovenir. Mai… mèfi ! Parlavan pas un mòt de francés, d’anglés universau vò d’una autra lenga latina universala (me diguèron : « se la chata es aquí, te revirarà la letra en grec, qu’ensinha l’Anglés, se que non, siás perdut… »). Qunta que siegue d’universau, qué ! Mon rescòntre anava semblar a un episòdi sota-titolat en teletèxt de Mei Mans an la Paraula. Mai, demandar una cambra aquí, segond mei amics, sariá l’ideau. Me faliá indentificar lo parèu quora arribariáu au vilatjon. Sus la fotografia li aviá la maire dau pèu gris amé sa bloda blua de flors. Li aviá l’avi de la rauba negra. D’aquela lònga rauba negra que cargan lei femnas gregalas sus lei cartas postalas. E que semba a una tenguda de dòu. Mai F, qu’a totjorn son parlat franc diguèt : « Dèu èstre mòrta ara ». E la faguèt rire. Sus l’imatge, li aviá l’òme de l’ostau, risent e que me fasiá pensar a Walt Disney. Remarcarai puèi que l’òme a pas son mòt de dire dins la familha gregala. Pòu rire sus lei fotografias mai a pas son mòt de dire. Non. A non. A pas ren de dire. Taisa te un pauc. L’òme pega son quiéu a sa cadièra de sanha e se dèu caler. E aquò tanben es universau dins lei país dau Sud. L’autoritat seca de ta femna e ton quiéu pegat a la cadièra elegida (prenes de lònga la mema). E lo biais femenin de ta neneta de bailejar l’ostau sensa ton autorizacion… Tu, l’òme, as pas inventat l’aiga bolida nimai, enfin as pas lo gost d’inventar que que siegue…. E bramon, lei capolieras… Perque sabon pas parlar suau lei serenas. Bracejan en bramant. Brama que bramaràs femna, coma aquò pòde anar bèure mon ouzo tranquillet.
Après aquela digression (siáu pagat a la rega, coma lo Balzac) me vaquí doncas dins ma veitureta (Hertz m’aviá logat una alemanda a l’aeropòrt de Mitilena. ) a cercar lo vilatge de Drota. Per retrobar lo paradis perdut de J e F que sariá lèu lo mieu. Monta davala, monta davala, tapas-quiéus, traucàs e ravinas. Es París-Dakar. Rotas estrechas coma un estring. Pagans sus ases. Panèus en doas grafias. Vilatges onte passes en resquilhant, pèu, pèu, entre tres vò quatre cadièras que bolegaràn pas. E aquí la capela blanca anonciada. Tres carrieras escondudas sota la vinha dei teulissas. E una bela femna t’espèra de son pèu gris en reciuclant naturalament l’aiga de son aguier dins la tèrra de sei geraniums. Sembla sortida de la fotografia argentica de F. Dins la cortina leis òmes rison en prenent un café a la turca. L’ombra senhoreja. L’avi es pas mòrta. Pasmens, son sonrire me fa pensar a una grasilha de Sudoku. Ara fau comunicar. E, coma l’aviáu anonciat, mei mans an la paraula. La femna qu’es dau Sud a pas la paciéncia d’escotar mon esperanto tamtanesc. Se sasis de la fotografia, de la boita de bònas e va l’escondre dins son armari, dins l’escur de sa cosina. Sòrt amé un café clafit de moturas que siáu oblijat d’engolir per cortesia. La comunicacion passa maladrechament. Mai quora parle de J, la femna fa lo signe de son gròs ventre a l’avi que se rementava pas plus. E subran, dubris son clavier de pianò desacordat e ditz : « AAAAAA ! La Sardina! La Sardina ! ». Verai que J se porta ben.
Lei presentacions son fachas. Lo mirau es romput. Es ara, au moment fatidic, qu’espère que la matrona me prepause una cambreta dins l’ostau. E ben… ren… nada… non categoric de la man… L’auberga es tròp vièlha per un jovent coma ieu. Anava ben a la familha de J mai pas a un solitari. Es aquò que me fa comprene la femna amé sei gestes e son agach. Lo Pèu Gris, fòrta e viva, me parla d’una Melinda en bracejant dins l’èr per indicar la dirreccion… Melinda… es lo nom d’una blonda, perduda sus Metilena e que me vòu marridar ?… Non, non es un bòrd de mar plantat dins lo blu de Metilena. Es un paradís d’endrech onte fa bòn restar e pas jamai tornar. Onte lo temps cala. Onte l’enfáncia senhoreja, lieura e inventiva. Onte lei familhas vivon de sa pesca e fan manjar tot un vilatge. Onte lei cadieras comunican sempre amé lei cadieras sens lei ondas negativas dei portables. La dòna dau pèu gris saup ben çò que m’indica. Amé son seisenc sens de maire, compren que l’endech que me ditz sarà pas lo de J e F, mai lo de Tam. Per bastir una istòria nòva. La mieuna.
E laisse la genta familha per mon endrech.